W styczniu zazwyczaj dokonuję różnych rozliczeń i podsumowań zeszłorocznych działań w różnych dziedzinach, a więc także na niwie książkowej. Pod tym względem rok 2023 okazał się dla mnie bardzo dobry, ponieważ czytałam wprawdzie nieco mniej, niż zwykle, ale za to wybór lektur okazał się znakomity. Poniżej przedstawiam pięć najlepszych według mnie pozycji minionego sezonu. Nie zamierzam jednakże tworzyć rankingu, gdyż wybrane książki są jednakowo wspaniałe, tylko każda z innego powodu.

1. Klara i słońce Kazuo Ishiguro to utwór poświęcony sztucznej inteligencji. Jednak autor nie skupia się specjalnie ani na pożytkach, ani na zagrożeniach, jakie ona ze sobą niesie. Zamiast tego analizuje ludzki aspekt zjawiska stworzonego przez człowieka i wykorzystywanego do realizacji jego celów. Okazuje się, że człowiek potrafi skonstruować istotę nie tylko inteligentną, ale także uczuciową. Ale czy jest na tyle odpowiedzialny, aby jej nie skrzywdzić? Ishiguro podszedł do zagadnienia w sposób wyjątkowo przenikliwy. Nie wiem, czy ktokolwiek przed nim dostrzegł możliwość zaistnienia takiego problemu.
2. Tematyka Przedziału dla pań Anity Nair dotyczy sytuacji kobiety w Indiach. Wprawdzie autorka napisała go w latach 90. XX wieku, ale jak wiadomo przemiany społeczne i mentalne postępują zazwyczaj bardzo powoli, zatem możemy mieć pewność, że niezbyt dużo się w tej kwestii zmieniło. Zadedykowałabym tę książkę każdemu, ale w szczególności osobom, które podważają sens ruchów feministycznych.
3. Debiutanckie opowiadanie Natashy Brown Przyjęcie to rzecz mocna, głęboka, a nawet porażająca. Pisarka porusza problem rasizmu, wykluczenia i dyskryminacji z powodu koloru skóry, przedstawiając przeżycia i refleksje młodej kobiety, która osiągnęła duży sukces zawodowy i osobisty, a mimo to czuje się tak źle, że nie ma ochoty dłużej żyć. Natasha Brown uświadamia nam subtelne i nieoczywiste oblicze współczesnego rasizmu, który wcale nie stał się przez to mniej bolesny dla osób nim dotkniętych.
4. Zając o bursztynowych oczach Edmunda de Waala – przepyszna, bogata i fascynująca biografia rodziny autora. Zgłębianie rodzinnej historii nie od razu było zamiarem de Waala. Początkowo pragnął on jedynie dowiedzieć się, skąd dokładnie pochodziła i jakie koleje losu przeszła cenna kolekcja miniaturowych figurek netsuko, podarowana mu przez wuja. Jednakże jak wiadomo historii przedmiotów nie da się oddzielić od ludzi, którzy je posiadali i w ten oto sposób powstała owa świetna opowieść. Dodatkowy bonus stanowi ogromna wiedza pisarza na temat sztuki i tworzących ją artystów przekazana czytelnikom w pięknej językowo i erudycyjnej formie.
5. O dziele Johna Williamsa Profesor Stoner słynny aktor Tom Hanks wypowiedział się w następujących słowach: To pewnie najbardziej fascynująca książka, na jaką się natknęliście. Czy miał rację? Tak, absolutnie, ponieważ autor w swojej niewielkiej rozmiarowo powieści porusza w przejrzysty i przekonujący sposób kilka ważnych dla ogółu problemów, do których należą: rodzina, a szczególnie sposób wychowywania dzieci i jego wpływ na ich dorosłe życie, rola kobiety w społeczeństwie, oddziaływanie sztywnych konwenansów obyczajowych na styl funkcjonowania jednostki, znaczenie uniwersytetu jako instytucji naukowej i społecznej, wreszcie ważność książki w życiu człowieka. Natomiast w warstwie filozoficznej mamy do czynienia z traktatem o sensie życia.

Tak oto przedstawia się mój subiektywny wybór najlepszych pozycji czytelniczych roku 2023. Z kolei ciekawa jestem, jakie książki zrobiły największe wrażenie na Was. Z niecierpliwością czekam na rekomendacje, tym bardziej, że w bieżącym roku chciałabym przeczytać jeszcze więcej mądrych i pięknych dzieł.